Azory 300 lat temu

Azory to atlantycki archipelag  9 wysp. Najbliższa Europie Santa Maria leży 1575 km od wybrzeży Portugalii, a najdalsza – Flores – 4050 km od wybrzeży USA. Archipelag powstał w trzeciorzędzie wskutek serii wstrząsów tektonicznych. Ten sam uskok, znajdujący się na dnie Oceanu Atlantyckiego, był również przyczyną trzęsienia ziemi 1755 roku.   Od końca XVIII wieku Azory   były sławne jako miejsce osad wielorybniczych.   Służyły także jako miejsce zsyłek, w   XVII wieku trafił tu nawet obłąkany król Alfons VI. Władca w roku 1667   uległ naciskom żony Marii  Sabaudzkiej   oraz swego młodszego brata Pedro i zrzekł się tronu, po czym został zesłany na wyspę Terceira w archipelagu Azorów. Zdarzenia te spowodowane pogarszającym się stanem zdrowia psychicznego władcy zostały potem zatwierdzone przez Kortezy w 1668. Alfons zmarł w portugalskiej Sintrze 7 lat później, krótko po powrocie do ojczyzny.

Il.  Azory na mapie z XVI wieku, źródło: http://pt.wikipedia.org/wiki/Ficheiro:Azores_old_map.jpg

błąkany król Alfons VI. Władca w roku 1667   uległ naciskom żony Marii  Sabaudzkiej   oraz swego młodszego brata Pedro i zrzekł się tronu, po czym został zesłany na wyspę Terceira w archipelagu Azorów. Zdarzenia te spowodowane pogarszającym się stanem zdrowia psychicznego władcy zostały potem zatwierdzone przez Kortezy w 1668. Alfons zmarł w portugalskiej Sintrze 7 lat później, krótko po powrocie do ojczyzny.

Mieszkańcy Azorów rozwinęli przemysł stoczniowy, dzięki lasom cedrowym porastającym wyspy. Wykarczowali gęste zarośla by móc uprawiać ziemię. Produkowali tez barwniki. Eksperymenty z uprawą trzciny cukrowej i pszenicy nie przyniosły wielkich rezultatów. Chłodniejszy klimat niż na Maderze nie ułatwiał sprawy. W XVII wieku na wyspy zawitała kukurydza, a wiek potem – pomarańcze i ziemniaki. Na wyspie São Miguel, uprawiano herbatę i tytoń. W XVIII wieku Azorczyków było wystarczjaaco dużo, by Korona zachęcała ich do emigracji do słabo zaludnionej południowej Brazylii.

Do 1766 roku poszczególnymi wyspami rzadzili w imieniu Korony kapitanowie[1]. Do wazniejszych należał  José Rodrigo da Câmara (1665 – 1724), gubernator wyspy São Miguel od 1673 roku, do śmierci. Urodzony na Azorach i wykształcony w Lizbonie, jako kapitan na wyspie był tylko 2 razu (w latach 1691-1693, a następnie w 1701 roku). Jedyną znaną jego inicjatywą  jest po zorganizowanie  fabryki włókienniczej (52 pracowników i majster francuski),    współfinansowanej przez jego najstarszego syn Luis Manuel da Camara .

W roku 1766 stworzono Generalną Kapitanię Azorów – Capitania Geral dos Açores – odtąd zarząd wszystkimi wyspami skupiony był w jednych rękach.  Był to w istocie wojskowy rząd owego kapitana,   któremu podlegały władze cywilne, duchowieństwo i sądy na wyspach.   Projekt odzwierciedlał oświecony despotyzm markiza Pombala w Lizbonie.  Sędziowie najważniejsi byli zresztą odtąd przysyłani z Lizbony.
Spowodowało to bezprzykładną ingerencję władzy państwowej w życiu lokalnym i niezadowolenie autochtonów, których aspiracje stanęły pod znakiem zapytania. Dekretem z

23 lutego 1771 roku  podniesiono Azory  do kategorii prowincji, co oznaczało, ze ekonomicznie przestawały być traktowane na równi z kolonią czy posiadłością zamorską[2].  Od około 1670 roku Korona zachęcała mieszkańców Azorów do osiedlania się w południowej Brazylii, zwłaszcza w Santa Catarina,   Porto Alegre i   Sao Pedro do Rio Grande. Istnieją zachowane nadania ziemi dla setek osadników z   Sao Miguel, Santa Maria, Terceira, Maderze i prowincji Algarve, którzy otrzymali ziemię w głębi Ceará, Maranhão i Pará (1680-1752).  Prawdopodobnie z każdym transportem osadników , wyruszało też kilkudziesięciu nielegalnych imigrantów. Portugalia  starała się ubiec  apetyty Hiszpanii, Holandii i Francji, jak najszybciej zajmując terytorium pożądane przez nie.  Migracja trwała do  XIX wieku i wymagała nie byle jakiego wysiłku ze strony armatorów tak, że by utrzymać regularne połączenia morskie między  Brazylią i  Azorami[3].