W zeszłym tygodniu portal szczepienia.info udostępnił najnowsze dane Państwowego Zakładu Higieny, według których do połowy sierpnia 2014 roku zgłoszono już 179 243 zachorowania na ospę wietrzną (o ponad 50 tysięcy więcej niż w porównywalnym okresie roku poprzedniego). W 2012 r. odnotowano 208,2 tys. zachorowań. Ktoś mógłby spytać – „I co z tego? Ospa jest chorobą łagodną, nie ma czym się martwić”. Cóż, niekoniecznie. Nawet jeśli pominiemy związany z tym schorzeniem oczywisty dyskomfort, ospę nie zawsze da się lekceważyć. W tym właśnie 2012 roku, ostatnim, dla którego PZH ma już opracowane w całości dane epidemiologiczne, z powodu ciężkiego przebiegu ospy wietrznej i jej powikłań hospitalizowano 1 361 osób (80% to dzieci do 10 lat, wśród nich 90% to dzieci bez obciążeń, zdrowe przed zachorowaniem), a powikłania ospy to już temat na całą opowieść. Podobnie jak sprawa ewentualnych konsekwencji zachorowania na ospę podczas ciąży. A przecież przeciwko ospie wietrznej istnieje szczepionka (choć niestety bezpłatna jedynie dla wybranych, uważanych za szczególnie narażone, grup).
Poza bagatelizowaniem samej choroby kwestią często pojawiającą się podczas dyskusji na temat szczepień ochronnych jest trwałość ochrony przez nie zapewnianej. W ostatnich latach opublikowano wyniki kilku prac opisujących to zagadnienie dla poszczególnych szczepionek, chociażby zeszłoroczna, dokumentująca utrzymywanie się ochronnego stężenia przeciwciał przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu A nawet przez 17 lat po szczepieniu czy wstępne prace wykazujące stały poziom ochrony po szczepieniach przeciwko HPV po na razie 8-letnich obserwacjach. W zeszłym roku w prestiżowym czasopiśmie Pediatrics opublikowano też wyniki badania oceniającego trwałość seroprotekcji po szczepieniach przeciwko ospie wietrznej właśnie.
Szczepienia przeciw ospie wietrznej dla dzieci od 12 miesiąca życia wprowadzono w Stanach Zjednoczonych w 1995 roku, w 2006 wzbogacono schemat szczepień o rekomendowaną drugą dawkę (w wieku 4-6 lat) celem zwiększenia skuteczności ochrony. Autorzy opisywanego badania obserwacją objęli 7585 dzieci zaszczepionych w latach 1995-2009, w tym dodatkowo wyszczególniono grupę 2826 dzieci objętych od 2006 roku schematem dwudawkowym.
Przed wprowadzeniem szczepionek infekcję wirusem ospy wietrznej-półpaśca (Varicella zoster virus, VZV) przechorowywało ponad 90% populacji do 20 roku życia. We wczesnych latach dziewięćdziesiątych Stany Zjednoczone notowały rocznie nawet do 18000 hospitalizacji z tego powodu i 100-150 zgonów. Szczepienia dramatycznie obniżyły liczbę podobnych przypadków, a ich skuteczność wraz z wprowadzeniem drugiej dawki preparatu wzrosła do 98% (schemat jednodawkowy gwarantował ochronę na poziomie 80-94%).
Analizę przeprowadzono na podstawie danych zebranych przez ośrodki należące do Kaiser Permanente Northern California (KPNC). Z rodzicami/opiekunami dzieci przeprowadzono dokładne wywiady, poproszono ich również o zgłaszanie podczas trwania badania ewentualnych nowych przypadków infekcji. Zebrane dane porównywano z dostępną literaturą medyczną zbierającą informacje na temat zachorowalności w latach poprzedzających wprowadzenie szczepień. Podczas 14 lat trwania badania zanotowano 1505 przypadków ospy wietrznej, wszystkie nastąpiły przed wprowadzeniem drugiej, przypominającej dawki szczepionki do programu. Po drugiej dawce szczepionki nie zaobserwowano żadnych nowych zachorowań. Infekcje pojawiające się u dzieci zaszczepionych przebiegały zazwyczaj łagodnie (do 50 wykwitów), 24% opisano jako przypadki o umiarkowanym (50-300 wykwitów) przebiegu, u trzydzieściorga dzieci przebieg opisano jako ciężki (>300 wykwitów). Średnia zapadalność wyniosła 15,9/1000 osobolat, co stanowi ok. 1/9-1/10 przypadków oczekiwanych w populacji nieszczepionych dzieci w wieku 1-15 lat. W okresie przed wprowadzeniem szczepień większość zachorowań kwalifikowała się według przyjętych kryteriów jako infekcje o ciężkim przebiegu (>300 wykwitów). Jednocześnie podczas całego czasu trwania badania stwierdzono znaczącą, wyraźną tendencję zniżkową – w ostatnim roku zanotowano jedynie zachorowalność rzędu jedynie 2/1000 osobolat, co można przypisywać z jednej strony wprowadzeniu drugiej dawki szczepionki, z drugiej – powiększaniu się zaszczepionej populacji (odporność grupowa), pokazuje też trwałość zapewnianej przez szczepienie ochrony.
Niejako „bonusem” opisanego badania była analiza występowania półpaśca (efekt reaktywacji „uśpionego” wirusa VZV, który po przebytej ospie umiejscawia się w zwojach nerwów czuciowych lub nowa infekcja „dzikim” szczepem VZV). Badanie obejmuje niestety stosunkowo krótki okres – reaktywacja wirusa może przecież nastąpić w dowolnym wieku, zwykle dotyczy też osób starszych, z tego względu do oceny porównawczej wybrano dane archiwalne ograniczone tylko do chorych na półpasiec dzieci. Podczas obserwowanych 14 lat zgłoszono lekarzom KPNC 90 przypadków podejrzenia półpaśca, z czego 46 zostało potwierdzonych, co łącznie daje zachorowalność rzędu 0,45/1000 osobolat (z niewielką tendencją wzrostową na przestrzeni czasu trwania badania, zgodną zresztą z biologią choroby, której prawdopodobieństwo pojawienia się rośnie z wiekiem) – o 40% niższą niż przewidywana dla podobnej wiekowo grupy nieszczepionej. Badanie pokazuje, że – wbrew rozpowszechnianym często przez niechętne szczepieniom ochronnych środowiska oskarżeniom – szczepionka przeciwko ospie wietrznej zapewnia długotrwałą ochronę, a jej skuteczność nie wydaje się zmniejszać nawet po kilkunastu latach. Niewątpliwie kolejne dekady przyniosą dalsze obserwacje na tym polu, być może wydłużając czas spodziewanej osłony. Fakt dodatkowej ochrony przed półpaścem również cieszy, tym bardziej, że w Polsce na razie nie zarejestrowano dostępnej w części krajów szczepionki dedykowanej szczególnie półpaścowi.
Dostrzegam w naszym kraju pewną tendencję do zamierania dyskusji i polemiki między reprezentantami równych ideologii politycznych. Jako liberał i eks-konserwatysta jestem tym faktem dość zaniepokojony,…
Ponieważ w naszym kraju trwa zalew prawicowych ksiąg „mądrości” politycznej, i nikt z normalnych liberałów (a nie konserwatywnych wolnorynkowców, którzy mienią się być liberałami), nie…
Kiedy w 2011 roku kandydowałem na prezesa Polskiego Stowarzyszenia Racjonalistów, w mój program wyborczy wpisałem "kontakty z racjonalistami, humanistami i ateistami z Indii". Był to…
W zeszłym tygodniu portal szczepienia.info udostępnił najnowsze dane Państwowego Zakładu Higieny, według których do połowy sierpnia 2014 roku zgłoszono już 179 243 zachorowania na ospę wietrzną (o ponad 50 tysięcy więcej niż w porównywalnym okresie roku poprzedniego). W 2012 r. odnotowano 208,2 tys. zachorowań. Ktoś mógłby spytać – „I co z tego? Ospa jest chorobą łagodną, nie ma czym się martwić”. Cóż, niekoniecznie. Nawet jeśli pominiemy związany z tym schorzeniem oczywisty dyskomfort, ospę nie zawsze da się lekceważyć. W tym właśnie 2012 roku, ostatnim, dla którego PZH ma już opracowane w całości dane epidemiologiczne, z powodu ciężkiego przebiegu ospy wietrznej i jej powikłań hospitalizowano 1 361 osób (80% to dzieci do 10 lat, wśród nich 90% to dzieci bez obciążeń, zdrowe przed zachorowaniem), a powikłania ospy to już temat na całą opowieść. Podobnie jak sprawa ewentualnych konsekwencji zachorowania na ospę podczas ciąży. A przecież przeciwko ospie wietrznej istnieje szczepionka (choć niestety bezpłatna jedynie dla wybranych, uważanych za szczególnie narażone, grup).
życia. We wczesnych latach dziewięćdziesiątych Stany Zjednoczone notowały rocznie nawet do 18000 hospitalizacji z tego powodu i 100-150 zgonów. Szczepienia dramatycznie obniżyły liczbę podobnych przypadków, a ich skuteczność wraz z wprowadzeniem drugiej dawki preparatu wzrosła do 98% (schemat jednodawkowy gwarantował ochronę na poziomie 80-94%).
Badanie pokazuje, że – wbrew rozpowszechnianym często przez niechętne szczepieniom ochronnych środowiska oskarżeniom – szczepionka przeciwko ospie wietrznej zapewnia długotrwałą ochronę, a jej skuteczność nie wydaje się zmniejszać nawet po kilkunastu latach. Niewątpliwie kolejne dekady przyniosą dalsze obserwacje na tym polu, być może wydłużając czas spodziewanej osłony. Fakt dodatkowej ochrony przed półpaścem również cieszy, tym bardziej, że w Polsce na razie nie zarejestrowano dostępnej w części krajów szczepionki dedykowanej szczególnie półpaścowi.
Czy te drastyczne zdjęcia są konieczne? Wlos się jeży na głowie …
Drastyczne są te pod linkiem o powikłaniach. Te powyżej to dość standardowa reprezentacja choroby.