Republika San Marino 300 lat temu

Najjaśniejsza Republika San Marino miało od roku 1600  własną spisaną konstytucję. W 1631 roku papiestwo uznało niepodległość republiki. Od tego roku San Marino stanowiło niewielką enklawę w ramach Państwa Kościelnego[1] W roku 1739 były minister hiszpański, kardynał Giulio Alberoni użył wojska, aby okupować kraj. Obywatele odmówili płacenia podatków, potajemnie wysłano również listy do papieża Klemensa XII dochodzące sprawiedliwości. Odpowiedzią było uznanie przez papieża praw San Marino, które przywróciły mu niepodległość.
193
Il.. San Marino na rycinie z 1763 roku, źródło: http://www.sanmarinosite.com/storia/napoleone.html
Okazja do wtrącenia się w wewnętrzne sprawy republiki nastała w 1738 roku, gdy  dwaj mieszkańcy republiki; były kapitan-regent Pietro Lolli oraz pochodzący z rodziny niedawnych emigrantów  Marino Belzoppi zostali aresztowni pod zarzutem spiskowania przeciw rządowi i osadzeni  w twierdzy Rocca w oczekiwaniu na wyrok. Obrońca Lollego próbował bezskutecznie interweniować u komisarza prawa Antonia Almerighiego z Ferrary, rodzina zwróciła się wtedy o pomoc do legata Romanii kard Giulio Alberoniego, ten przekroczył swe kompetencje i w grudniu 1738 zażądał od republiki uwolnienia więźniów. Nie odpowiedziano na to bezczelne żądanie, więc kardynał zemścił się aresztując w Savignano dwóch obywateli republiki; Marina Enea Bonellego członka rady generalnej i jego syna, wprowadził też embargo na dostawy żywności do osłabionego kryzysem gospodarczym San Marino.  Próbował też podburzyć przeciw republice urzędników papiestwa Klemensowi XII  przedstawił republikę jako siedlisko wszelkiego zła i sugerował włączenie jej do Państwa Koscielnego. W Rzymie jednak reprezentujący SM opat Zampini zawarł porozumienie  z sekretarzem papieskim kardynałem Firrao dotyczące propozycji wymiany aresztowanych, republika jednak odmówiła wymiany.    17 października 1739 Alberoni wkroczył (z najemnymi zbirami) zbrojnie na teren republiki do  grodu Sarravalle  gdzie znalazł chętnych władzy papieskiej. Podobnie było w Borgo. Po wkroczeniu do miasta Alberoni zmusił mieszkańców stolicy do oddania kluczy do bram i pieczęci, plądrował domy tych którzy 25 października nie złożyli  przysięgi  wierności  papieżowi[2]. Pozostawiając swego gubernatora , Alberoni 29 października udał się do Rawenny. Tymczasem ambasadorzy Austrii, Hiszpanii i Francji wymogli na papiestwie wycofanie się z republiki. 5 lutego 1740 delegat PK ogłosił powrót do czasów sprzed inwazji, podczas zgrom rady generalnej republiki. Podobna sytuacja powtórzyła się 40 lat potem, w roku 1786 z komisarzem Giambattistą Blasi, aresztowanym z powodu uchybień urzędowych i  kardynałem-legatem   Romanii Walentym Gonzagą, który wywierał na republikę presję, m.in. poprzez embargo[3]. W 1797 Napoleon chciał powiększyć obszar Republiki San Marino, ale mieszkańcy nie zgodzili się na powiększenie terytorium. Małe państwo zostało uznane przez Francję (Napoleona) w 1797, a przez inne państwa europejskie w 1815 na kongresie wiedeńskim. San Marino znane jest  ze swojej gościnności. Nigdy nie odmówiło prawa do azylu i pomocy osobom prześladowanym. Z tej tradycji skorzystał np. Giuseppe Garibaldi w 1849 roku.
 



[1] A. Pronińska, Historia San Marino, w: J. Łaptos (red.), Historia małych krajów Europy: Andora. Liechtenstein. Luksemburg. Malta. Monako. San Marino, Ossolineum, Wrocław 2002, s. 500-501.
[2] Ibidem, s. 502.
[3] Ibidem, s. 504.
O autorze wpisu:

Piotr Marek Napierała (ur. 18 maja 1982 roku w Poznaniu) – historyk dziejów nowożytnych, doktor nauk humanistycznych w zakresie historii. Zajmuje się myślą polityczną Oświecenia i jego przeciwników, życiem codziennym, i polityką w XVIII wieku, kontaktami Zachodu z Chinami i Japonią, oraz problematyką stereotypów narodowych. Wiceprezes Polskiego Stowarzyszenia Racjonalistów w latach 2014-2015. Autor książek: "Sir Robert Walpole (1676-1745) – twórca brytyjskiej potęgi", "Hesja-Darmstadt w XVIII stuleciu, Wielcy władcy małego państwa", "Światowa metropolia. Życie codzienne w osiemnastowiecznym Londynie", "Kraj wolności i kraj niewoli – brytyjska i francuska wizja wolności w XVII i XVIII wieku" (praca doktorska), "Simon van Slingelandt – ostatnia szansa Holandii", "Paryż i Wersal czasów Voltaire'a i Casanovy", "Chiny i Japonia a Zachód - historia nieporozumień". Reżyser, scenarzysta i aktor amatorskiego internetowego teatru o tematyce racjonalistyczno-liberalnej Theatrum Illuminatum

2 Odpowiedzi na “Republika San Marino 300 lat temu”

  1. Właściwie to jak to się stało, że San Marino nie zostało wcielone do Włoch podczas zjednoczenia?
    🙂

    1. During the later phase of the Italian unification process in the 19th century, San Marino served as a refuge for many people persecuted because of their support for unification. In recognition of this support, Giuseppe Garibaldi accepted the wish of San Marino not to be incorporated into the new Italian state.
      The government of San Marino made United States President Abraham Lincoln an honorary citizen. He wrote in reply, saying that the republic proved that „government founded on republican principles is capable of being so administered as to be secure and enduring.”[12][13]
      During World War I, when Italy declared war on Austria-Hungary on 23 May 1915, San Marino remained neutral and Italy adopted a hostile view of Sammarinese neutrality, suspecting that San Marino could harbor Austrian spies who could be given access to its new radiotelegraph station. Italy tried to forcibly establish a detachment of Carabinieri in the republic and then cut the republic’s telephone lines when it did not comply. Two groups of ten volunteers joined Italian forces in the fighting on the Italian front, the first as combatants and the second as a medical corps operating a Red Cross field hospital. The existence of this hospital later caused Austria-Hungary to suspend diplomatic relations with San Marino.[14]
      From 1923 to 1943, San Marino was under the rule of the Sammarinese Fascist Party (PFS).

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *